Moeilijk taalgebruik. We komen het bijna iedere dag tegen. In brieven van de overheid. In de vakbladen. En helaas ook op de websites van ondernemers. Dat is vreemd, want niemand leest graag ingewikkelde teksten. Begrijpen klanten jouw content niet? Dan sluiten ze net zo snel hun webpagina. Zonde natuurlijk, want hiermee lopen ze jouw geweldige aanbod mis. Wil jij voorkomen dat potentiële klanten bij je weglopen? Lees dan deze blog van B&S Media Internetmarketing. Hierin vertellen wij hoe je een begrijpelijke tekst schrijft.
Waarom is begrijpelijke content zo belangrijk?
Dat begrijpelijke teksten belangrijk zijn, hoeven wij jou natuurlijk niet te vertellen. Hoe meer mensen begrijpen wat je wilt zeggen, hoe groter de kans dat jouw product of dienst wordt verkocht. Ofwel: meer conversies. Duidelijk geschreven teksten zijn daarnaast ook voor de online marketing belangrijk. Een goede leesbaarheid zorgt er namelijk voor dat men langer op jouw website blijft. Voor Google is dit een signaal dat deze waardevolle content bevat. De website zal hoger in de rangorde worden geplaatst. Organisch én betaald.
Het Europees Referentiekader
Dat teksten door iedereen begrepen moeten worden, snappen ze in Europa ook. Daarom is tussen 1989 en 1996 het Common European Framework of Reference – ook wel: Europees Referentiekader ontwikkeld. Hierin worden zes niveaus van taalbeheersing onderscheiden. Dit begint bij de basisgebruiker en eindigt bij de vaardige – of: near native – gebruiker. Van elk niveau wordt in detail beschreven hoe het taalniveau eruit ziet. Wat is de woordenschat en hoe complex zijn de zinnen? Hieronder noemen wij de zes niveaus even kort:
- A1 (doorbraak): zeer eenvoudig taalgebruik
- A2 (tussenstap): eenvoudig taalgebruik
- B1 (drempel): ondubbelzinnig taalgebruik
- B2 (uitzicht): complex taalgebruik
- C1 (effectieve operationeel): complex taalgebruik (idiomatische en impliciet)
- C2 (beheersing): complex taalgebruik (zonder expliciete signaalwoorden)
Welk taalniveau moet ik aanhouden?
Allemaal heel leuk en aardig: die zes taalniveaus. Maar welke moet je aanhouden bij het schrijven van jouw teksten? Zelf heeft het Europees Parlement als richtlijn om alle content van overheidsinstanties op B1-niveau te schrijven. Dat komt natuurlijk niet zomaar uit de lucht vallen. Ongeveer 80% van alle Nederlanders kunnen teksten van dit niveau namelijk makkelijk begrijpen. Hiermee bedient onze overheid dus de grootste doelgroep.
Voor ondernemers geldt in principe hetzelfde. Om het merendeel van jouw doelgroep te kunnen bereiken, raden wij je aan om jouw teksten op B1-niveau te formuleren. Hierop zijn natuurlijk uitzonderingen. Het niveau van jouw teksten moet in de eerste plaats namelijk passen bij jouw doelgroep. Schrijf je voor kinderen of mensen met een migratieachtergrond? Dan is content op A1- of A2-niveau misschien passender. Bestaat jouw doelgroep vooral uit hoogopgeleide mensen? Dan kan een hoger niveau geen kwaad.
Hoe maak je begrijpelijke content?
Het Europees Referentiekader. B1-niveau. Idiomatische uitdrukkingen. Dat klinkt – zeker voor een “simpele” webtekst – wel erg ingewikkeld. Gelukkig heb je voor het schrijven van een goede, begrijpelijk tekst geen inhoudelijke kennis van het ERK nodig. Hieronder geven wij je een aantal tips, waarmee ook jij zo een tekst op B1-niveau wegtikt.
Tip 1: Leg de tekst aan de doelgroep voor
Om erachter te komen of je voor jouw doelgroep begrijpelijke taal schrijft, is er één voor de hand liggende oplossing: je vraagt het ze gewoon. Door middel van een vragenlijst kun je ze direct vragen of ze begrijpen wat je met een tekst bedoelt. Ook kun je makkelijk achterhalen of je extra uitleg moet geven. Bijkomend voordeel: deze kennis kun je ook meenemen naar toekomstige teksten.
Tip 2: Ontwerp een eigen persona
Vaak is het moeilijk of inefficiënt om jouw doelgroep persoonlijk om feedback te vragen. Veel organisaties werken dan ook met een eigen persona – of: ijkpersoon. Dit is een denkbeeldig figuur dat symbool staat voor de gemiddelde lezer van jouw tekst. En daarmee eigenlijk voor jouw doelgroep. Verkoopt jouw organisatie voornamelijk scootmobielen? Dan kan dit een prima persona zijn:
Houd tijdens het schrijven van jouw webteksten deze persoon in gedachten. Vertel aan hem of haar jouw verhaal. Je zult merken dat je jouw taalgebruik en uitleg hier automatisch op afstemt.
Tip 3: Gebruik eenvoudige woorden
Veel ondernemers hebben de neiging om ingewikkeld te schrijven. Ze gebruiken te dure woorden. Niet omdat ze slim willen overkomen, maar omdat het een gewoonte is. Zo sluipen er veel “archaïsche” en vaktermen in een webtekst. Begrijpelijke teksten moeten echter uit eenvoudige woorden bestaan: iedereen in jouw doelgroep moet ze kennen. Betrap jij jezelf erop dat je een moeilijk woord gebruikt? Ga dan op zoek naar synoniemen. Hiervoor kun je de volgende websites gebruiken:
Heb je het in jouw webtekst over iets wat “accuraat” is? Dan zul je merken dat deze niet in de woordenlijst (niveau B1) van Zoek Eenvoudige Woorden voorkomt. Een omschrijving, zoals: “zeer nauwkeurig” zal dan beter in de tekst passen.
Tip 4: Gebruik de woorden die jouw doelgroep gebruikt
Als ondernemer werk je vaak binnen een bepaald vakgebied. Het kan dus voorkomen dat jouw doelgroep woorden gebruikt, die daarbuiten niet veel voorkomen. Zoiets wordt ook wel een taalregister genoemd. Om te achterhalen welke vaktermen jouw specifieke doelgroep gebruikt, kun je een zoekwoordonderzoek doen. Hiervoor kun je gebruik maken van de zoekwoordplanner van Google, Ubersuggest of een vergelijkbaar hulpmiddel.
Tip 5: Voorkom te veel bijvoeglijke naamwoorden
Bijvoeglijke naamwoorden. De meeste tekstschrijvers hebben er een haat-liefdeverhouding mee. Ze kunnen een tekst leesbaarder maken, maar worden al snel te pas en te onpas gebruikt. In zulke gevallen wordt het tegenovergestelde bereikt: de content wordt voor veel bezoekers te ingewikkeld. Daarnaast komt de organisatie ook minder betrouwbaar over:
Tip 6: Schrijf korte zinnen
De meeste schrijvers zijn geneigd om lange zinnen te schrijven. Teksten woorden hierdoor langdradig en onoverzichtelijk. Om dit te voorkomen heeft Rudolf Flesch in de jaren 40 een formule ontworpen. De Flesch Reading Ease Readability Formula. Met deze formule kun je de moeilijkheidsgraad van een tekst bepalen. Hierbij wordt er gekeken naar de hoeveelheid woorden, zinnen en lettergrepen. Hoe hoger de score, hoe begrijpelijker de tekst.
Als ondernemer verwachten we natuurlijk niet dat je met de Flesch-formule gaat stoeien. Wij geven jou daarom de volgende handvatten mee:
- Maak zinnen niet langer dan 15 tot 20 woorden;
- Wissel in jouw tekst de zinslengte af.
Tip 7: Vermijd de passieve vorm
Het is volgens hordes schrijvers de doodsteek van iedere tekst: passief taalgebruik. Volgen de werkwoorden ‘zullen’, ‘willen’ en ‘worden’ elkaar in rap tempo op? Dan zullen de lezers van jouw content snel verveeld raken. Gelukkig is dit makkelijk op te lossen. Namelijk: door te benoemen ‘wie’ iets doet. Dus in plaats van:
Schrijf je het volgende:
Tip 8: Schrijf korte alinea’s
Op het internet kom je ze nog vaak genoeg tegen. Alinea’s, die een heel boekwerk lijken te bevatten. Na vijf minuten scrollen lijkt het einde nog niet in zicht. Zonde, want geen enkele bezoeker zal deze gaan lezen. Ze schrikken namelijk af. Dit geldt in het bijzonder voor het internet, waar lezen extra intensief is en daarmee de attentiespanne kort. Daarom raden wij aan om korte alinea’s te schrijven. Denk hierbij aan maximaal 100 woorden of zeven zinnen. Behandel maximaal één onderwerp.
Tip 9: Zorg voor een duidelijke structuur
Nog voordat een bezoeker jouw tekst gaat lezen, heeft hij of zij bepaald of deze de moeite waard is. Dit doet hij of zij door te kijken naar de structuur. Deze vertelt namelijk veel over de inhoud én de moeilijkheidsgraad van een tekst. Hier moet je bij het schrijven dus rekening mee houden. Wij geven je de volgende handvatten:
- Gebruik voldoende tussenkopjes (H2, H3, H4);
- Combineer de tekst met visuele content (plaatje of filmpje);
- Gebruik – waar mogelijk – bulletpoints en witregels.
Tip 10: Maak gebruik van voorbeelden
Het lijkt een open deur. Toch wordt het nog te vaak vergeten. Wanneer je een ingewikkeld onderwerp aansnijdt, kun je hierbij het best voorbeelden bij gebruiken. Dit maakt het begrijpen van de droge theorie namelijk een stuk makkelijker. Lezers kunnen het beschrevene als het ware voor zich zien. Niet alleen in het onderstaande voorbeeld, maar ook in de rest van deze blog zie je voorbeelden van hoe je dit kunt aanpakken.
Bonus: gebruik een leesbaar lettertype
De laatste tip heeft niet zozeer met de begrijpbaarheid van content te maken, maar eerder met de leesbaarheid ervan. Toch draagt dit wel bij aan de vraag of een bezoeker de tijd wil nemen om jouw tekst te begrijpen. Wij raden klanten daarom aan om een duidelijk lettertype te kiezen. Denk aan: Arial of Helvetica. Het liefst in grootte 16 of hoger. Kies je voor een onduidelijke variant, zoals: Comic Sans? Dan zullen bezoekers sneller geneigd zijn om weg te klikken.
Is jouw content begrijpelijk?
Goed. Je hebt nu natuurlijk alle tips uit deze blog bij het schrijven van jouw webtekst toegepast. (Of niet: even goede vrienden.) Dan wil je natuurlijk wel weten hoe het er met de begrijpelijkheid van jouw verhaal voorstaat. Gelukkig is daar een ontzettend handige tool voor ontwikkeld. Namelijk: de Accessibility Leesniveau Tool. Deze geeft een indicatie van het leesniveau dat nodig is voor het begrijpen van jouw tekst.
Let wel: het houdt alleen rekening met de technische aspecten van een tekst. Dus niet met inhoud, structuur en design.
Het schrijven van teksten uitbesteden?
Schrijven op B1-niveau. Dat is vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Als ondernemer zit je namelijk vaak veel te diep in de materie. Het kan dan moeilijk zijn om een begrijpelijke tekst te schrijven. Althans: voor de (potentiële) klant. Heb je hier hulp bij nodig? Schakel dan de tekstschrijvers van B&S Media in. Zij stellen in een handomdraai webteksten op, die bij het niveau van jouw doelgroep passen. Neem daarom vandaag nog contact met ons op. Met begrijpelijke content zijn meer conversies binnen handbereik.
Neem contact op
